04 - చతుర్థ స్కంధం

జనుడజ్ఞానమునన్ భుజించిన జుగుప్సంబైన యన్నంబు స
య్యన వెళ్లించి పవిత్రుడైన గతి దుష్టాత్ముండవై యీశ్వరున్
ఘను నిందించిన నీ తనూభవ ననంగా నోర్వ నీ హేయ భా
జనమైనట్టి శరీరమున్ విడిచి భాస్వచ్ఛుద్ధి ప్రాప్తించెదన్

పద విభాగం: జనుడు, అజ్ఞానమునన్, భుజించిన, జుగుప్సంబు, అయిన, అన్నంబున్, సయ్యన, వెళ్లించి, పవిత్రుడు, అయిన, గతిన్, దుష్ట, ఆత్ముండవై, ఈశ్వరున్, ఘనున్, నిందించినన్, ఈ, తనూభవన్, అనంగాన్, ఓర్వను, ఈ హేయభాజనము, అయినట్టి, శరీరమున్, విడిచి, భాస్వత్, శుద్ధి, ప్రాప్తించెదన్.

భావం: తండ్రి అయిన దక్షప్రజాపతి దక్షయజ్ఞ సమయంలో ప్రవర్తించిన తీరును నిరసించి సతీదేవి పలికిన పలుకులు:
మనిషి, తనకు తెలియకుండా తినకూడని పదార్థాలు తిన్నప్పుడు వెంటనే వాంతి చేసుకుని ఉదరాన్ని శుభ్రం చేసుకుంటాడు. చెడు స్వభావం కలిగిన నువ్వు, గొప్పవాడైన పరమశివుని నిందించిన కారణం చేత, నేను నీ కుమార్తెను అనిపించుకోవడాన్నిసహించలేను. అందువల్ల ఈ అసహ్యమైన శరీరాన్ని విడిచి, పవిత్రతను పొందుతాను.

---

వర యమునా నది తటమున హరి సాన్నిధ్యంబు శుచియు నతి పుణ్యము నై
పరగిన మధువనమునకును
సరసగుణా! చనుము మేలు సమకుఱునచటన్

పద విభాగం: వర, యమునా, నది, తటమున, హరి, సాన్నిధ్యంబు, శుచియును, అతి, పుణ్యమును, అయి, పరగిన, మధువనమునకును, సరసగుణా, చనుము, మేలు, సమకురును, అచటన్.

భావం: మంచిగుణములు కలవాడా! యమునా నదీతీరంలో మధువనం అనే పేరు గల ఒక పుణ్యవనం ఉంది. అది శుభ్రంగా ఉంటుంది. చాలా పవిత్రమైనది. శ్రీహరికి బాగా ఇష్టమైన స్థలం. నువ్వు ఆ వనానికి వెళితే నీకు మంచి జరుగుతుంది... అని సునీతితన కుమారుడైన ధ్రువునికి హితవు పలికింది.